Sage Open

Van Nicole kreeg ik onlangs het persbericht over Open Sage toegestuurd.

"Los Angeles CA (November 17, 2010) - SAGE, the world's leading independent academic and professional publisher today announced the launch of SAGE Open [Spring 2011]: a new publication to support open access publishing in the social and behavioural sciences and the humanities.
SAGE Open will publish peer-reviewed original research and review articles in an interactive, open access format. The journal will offer authors quick review and decision times; a speedy, continuous-publication format; and global distribution for their research via the SAGE Journals Online platform. The articles will also be guaranteed professional copyediting and typesetting.
...
SAGE Open will also include several enhanced features to give readers greater power to determine the significance of articles published, with usage metrics, commenting features, subject categories, article ranking and recommendations."

De link naar de webpagina Sage Open is http://www.sageopen.com

Tekstverslag discussiemiddag

Een kort verslag van de Open Access discussiemiddag van afgelopen woensdag. Ik ben erg tevreden over de opkomst: iets meer dan 30 personen. Op het laatste nog een enkele afmelding maar ook enkele last-minute aanmeldingen. Een van de late aanmelders was Ciska Joldersma, tot half juni Tweede Kamerlid voor het CDA. Ik ben overigens ook erg tevreden over de hele middag zelf. De setting, de leuke mix van gasten, Annemarie als discussieleider en natuurlijk de sprekers Jan Velterop en Ron Dekker. Speciale dank ook voor de intro van Marc en het slotwoord van de rector.

Marc trapte af. Hij kondigde de start aan van het project “Maandschrift Economie”. Hierover schreef ik al in mijn posting van donderdag 14 oktober. In het kort: LIS digitaliseert alle artikelen van Maandschrift Economie, vanaf het eerste nummer in 1935 tot het laatste nummer in 2003 en stelt ze Open Access beschikbaar. Daarnaast mogen alle artikelen van UvT-auteurs in Kwartaalschrift Economie meteen bij publicatie digitaal en vrij beschikbaar komen via de Tilburg University Repository.
“Nanopublicaties: wetenschappelijke literatuur als linked open data” was de titel van de lezing van Jan Velterop (Concept Web Alliance, voorheen wetenschappelijk uitgever bij o.a. Nature, Springer en BioMed). Kern hierbij was de vraag hoe de naalden uit de wetenschappelijke literatuur-hooiberg te halen en de informatie overload te voorkomen. Hij ging in op vragen als waarom publiceren wetenschappers, hoe vind je in deze wereld waarin zo veel gepubliceerd wordt, wetenschappelijk kennisoverdracht plaats, en hoe kun je daar uit halen wat voor jou interessant is? De weg loopt via concepts en (annotated) statements naar triples en nanopublicaties. Meer hierover in “Nano-publication in the e-science era” van Jan Velterop en Barend Mons.

Ron Dekker, lid van de algemene directie van NWO ging vervolgens heel concreet in op het financieren van Open Access. Door het instellen van het Stimuleringsfonds voor Open Access publiceren heeft NWO een duidelijk standpunt ingenomen. NWO heeft hierbij een nieuw publicatiemodel voor ogen, waaraan specifieke criteria met betrekking tot kwaliteit, prijs, toegankelijkheid en gebruik zijn verbonden.

Na de pauze volgde de discussie aan de hand van stellingen. Omdat meteen na de presentatie van Jan Velterop de discussie al begonnen was, vermoedde ik al dat het na de pauze ook wel goed zou gaan. De stellingen:

1) Algemene invoering van Open Access is voor universiteiten onbetaalbaar (Marc van den Berg, UvT-LIS)
2) Algemene invoering van Open Access is voor Nederland aanzienlijk goedkoper (Ron Dekker, NWO)
3) Fragmentarische toegang in plaats van alomvattende toegang tot de aanwezige wetenschappelijke kennis is vrijwel zeker een rem op wat de wetenschappelijke ontwikkeling zou kunnen zijn en kan zelfs gevaarlijk zijn (bijvoorbeeld in medische wetenschap) (Jan Velterop)
4) Open Access tot research data is belangrijker dan Open Access voor publicaties (Marc van den Berg, LIS)
5) Open Access tot wetenschappelijke informatie kan geen doel op zichzelf zijn, maar is een middel om sneller tot betere wetenschappelijke kennis te komen (Jan Velterop)

Stelling 1 en 2 vormden een goede combinatie om over de kosten te praten. Het mooie was dat, behalve natuurlijk het kostenaspect, ook andere belangrijke Open Access-onderwerpen ter sprake kwamen: auteursrechten, kwaliteit, impact factoren, data en het auteursrecht op data. De twee heel verschillende invalshoeken van de lezingen, gecombineerd met een vertegenwoordiging van verschillende partijen (wetenschappers, bibliotheek, uitgevers en subsidiegevers) zorgden voor een gevarieerde en boeiende discussie.

Ik kan wel stellen dat er voor ons nog een hoop werk te doen is, met name wat betreft voorlichting op het gebied van auteursrecht. Daarnaast, zoals Thomas terecht opmerkte: “Ik denk dat het goed is om helder te zijn over ons OA- en repository-beleid. Daarmee is niet gezegd dat het beleid moet blijven zoals het was, maar het moet wel helder zijn voor iedereen wat nu het beleid is.”

Fotoverslag discussiemiddag

Aftrap discussiemiddag

Hier alvast een foto van de aftrap van de Open Access discussiemiddag op 13 oktober. Verslag en enkele andere foto's volgen binnenkort.

Maandschrift Economie

Woensdag vertelde Marc in zijn openingswoord tijdens de Open Access discussiemiddag over ons project Maandschrift Economie. Corry is de drijvende kracht achter dit project. Kortweg houdt het in dat we vanaf het eerste nummer in 1935 tot het laatste nummer in 2004 alle artikelen gaan scannen en, natuurlijk in overleg en met goedkeuring van de huidige redactie, alle artikelen Open Access beschikbaar stellen.
Daarnaast mogen we alle nieuwe artikelen van UvT-auteurs in Kwartaalschrift Economie, direct na publicatie, via de Tilburg University Repository openbaar maken! Het Kwartaalschrift hanteert een ’moving wall’ van een jaar: de fulltext van de artikelen is vrij beschikbaar via hun website, met uitzondering van het laatste jaar. Voor UvT-auteurs geldt dit dus niet!

Voor alle duidelijkheid: in 2004 ging het Maandschrift Economie (van Nederlandse origine) samen met het Economisch en Sociaal Tijdschrift (van Belgische origine) en heette vanaf toen Kwartaalschrift Economie. Het project betreft alleen het Maandschrift Economie, dus tot 2004.

In dit project valt het Open Access initiatief mooi samen met het 75-jarig bestaan van het tijdschrift (eerst Maandschrift, nu Kwartaalschrift). Yvonne van de drukkerij heeft er een mooie poster voor gemaakt. Tijdens een Google zoekactie naar de historische achtergrond van het tijdschrift, kwam ik een voorwoord van redacteur en UvT-er Pieter Meulendijks uit 1995 tegen in het nummer op het moment dat Maandschrift Economie precies 60 jaar bestond. Voor de poster hebben we de eerste pagina van het allereerste nummer in 1935 gescand, en juist hierover zegt Meulendijks:

Het eerste nummer was gevuld met artikelen van de hand van vier auteurs, die allen hoogleraar waren aan de ‘Roomsch-Katholiek Handelshoogeschool, Hoogeschool voor Economische en Sociale Wetenschappen, Tilburg’ en waarvan er drie bovendien redacteur waren van het nieuwe tijdschrift.

Hij heeft het dan over H.A. Kaag (red.), C.P.M. Romme, M.J.H. Cobbenhagen (red.) en J.E. De Quay (red.). De Quay, de toenmalige minister van sociale zaken , schreef in dit eerste nummer over zijn initiatief om over te gaan tot ‘De vervanging van vrouwelijke door mannelijke arbeidskrachten nu het vraagstuk van de werkloosheid en vooral van de werkloosheid van jonge mannen zozeer de aandacht vraagt’. Tijden veranderen ...

ChocOA

Het organiseren van een discussiebijeenkomst is niet het enige dat we doen om aandacht voor Open Access te vragen. De collectie-informatiespecialisten doen deze week een rondje faculteit.

Paul, Corry, Marian en Trijnie (samen met Ingrid) lopen ieder in hun eigen faculteit elke dag ongeveer een klein uurtje de (openstaande) deuren af met de Open Access-kaart van SURFfoundation. Behalve de kaart hebben ze voor iedereen die ze spreken, een zakje met twee chocolade sleutels als extra attentie. Een hartstikke goed idee van Petra en het schijnt goed te vallen! Nu maar hopen dat ze niet alleen de sleutels onthouden maar ook het idee hierachter.

Open Access week bij de UvT

Na maanden van voorbereiding, is het eindelijk zo ver: Open Access week 2010! Een weekje eerder dan de internationale week in verband met de herfstvakantie.

Het belangrijkste evenement op de UvT deze week is toch wel de discussiemiddag die we samen met het CWL (Centrum voor Wetenschap en Levensbeschouwing) georganiseerd hebben. Het thema van de bijeenkomst is “Open Access : wie betaalt de prijs?” Ik vind het vreselijk spannend en kijk er erg naar uit. Ik ben erg blij met het Stiltecentrum als locatie. Een kleine, open ruimte waar je echt als groep bij elkaar zit. Dit kan de discussie alleen maar ten goede komen.

Ik ben er trots op dat ik twee heel geschikte sprekers heb kunnen vinden die de discussie vanuit twee verschillende standpunten gaan inleiden. Jan Velterop is in mijn werkwereld een hele bekende naam. Hij was bereid om vanuit London, waar hij al heel lang woont, op deze middag aanwezig te zijn. Ron Dekker is geen onbekende van de UvT. Hij studeerde er en heeft er ook gewerkt, maar is al weer voor langere tijd werkzaam bij het NWO, op dit moment als lid van de algemene directie.

Marc van den Berg, onze directeur Library and IT Services zal de bijeenkomst openen. Marc schreef voor de Univers een opiniestuk over Open Access, waarbij het zich richtte op het thema van de middag. Daarnaast ben ik erg blij dat ook de rector Philip Eijlander aanwezig is; hij zal het slotwoord doen.

De organisatie heeft me veel tijd gekost, meer dan ik had gedacht. Vóór de zomervakantie heb ik er al vele uren aan besteed, daarna nog veel meer. En wat is het verschrikkelijk moeilijk om onderzoekers geïnteresseerd te krijgen voor het bijwonen van zo’n bijeenkomst. Ik vermoed, en soms weet ik ook dat de interesse er wel is, maar slechts weinig mensen zijn in de gelegenheid om net die middag te komen of men heeft het gewoon te druk om hier tijd voor vrij te maken.

Later deze week meer over ander activiteiten en een verslag van de Open Access discussiemiddag!

Weer terug

De vakantie heb ik vandaag precies drie weken achter de rug, maar het lijken wel drie maanden!

We hadden op het terrein van Afra en Dirk een heerlijk huisje met behoorlijk zwembad voor de deur, op de grens van de departementen Indre en Cher, in het hart van Frankrijk, de Berry. Misschien niet de mooiste omgeving wat natuur betreft, maar wel het ‘echte’ Franse platteland. Veel gezien, vooral veel kerken met veel prachtig glas-in-lood! Grote topper natuurlijk de kathedraal in Bourges.

Weinig toerisme in de Berry, zeker wat Nederlanders betreft. Ik heb me laten vertellen dat het gebied veel last heeft van het vertrek van dorpelingen naar de grotere steden. Wie een leuk tweede huis zoekt voor een prijs die aanzienlijk lager is dan bijvoorbeeld in de Dordogne, kan hier zijn slag slaan! Ook voor het weer schijn je hier goed te zitten. Natuurlijk niet de temperaturen van zuid Frankrijk, maar toch beter dan in Nederland. En dat hebben we in die twee weken dan ook gehad: het betere Nederlandse zomerweer!

Nogmaals First Monday

Hier nog twee artikeltjes uit First Monday.

Sociological implications of scientific publishing: Open access, science, society, democracy, and the digital divide
by Ulrich Herb.
First Monday, Volume 15, Number 2 - (1 February 2010)
http://www.uic.edu/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/viewArticle/2599/2404

Claims for Open Access are mostly underpinned with
a) science-related arguments (Open Access accelerates scientific communication)
b) financial arguments (Open Access relieves the serials crisis),
c) social arguments (Open Access reduces the Digital Divide),
d) democracy-related arguments (Open Access facilitates participation)
e) and socio-political arguments (Open Access levels disparities).

Using sociological concepts and notions, this article analyses some of the assumptions mentioned above. It focuses strongly on Pierre Bourdieu's theory of (scientific) capital and its implications for the acceptance of Open Access, on Michel Foucault's discourse analysis and on the implications of Open Access for the concept of the Digital Divide. Bourdieu's theory of capital implies that the acceptance of Open Access depends on the logic of power and the accumulation of scientific capital. It does not depend on slogans derived from hagiographic self-perceptions of science (e.g. the acceleration of scientific communication) and scientists (e.g. their will to share their information freely). According to Bourdieu's theory, it is crucial for Open Access (and associated concepts like alternative impact metrics) how scientists perceive its potential influence on existing processes of capital accumulation and how Open Access will affect their demand for distinction. Concerning the Digital Divide concept, Foucault's discourse analysis suggests that Open Access may intensify disparities, scientocentrisms and ethnocentrisms. Additionally, several concepts from the philosophy of sciences (Karl Raimund Popper, Samuel Kuhn, Paul Feyerabend) and their implicit connection to the concept of Open Access are described in this paper.

The role of advertising in financing open access journals
by Jan Erik Frantsvåg.
First Monday, Volume 15, Number 3 - (1 March 2010)
http://www.uic.edu/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/viewArticle/2777/2478

In a number of articles or books, advertising is pointed to as a possible way of financing open access (OA) journals. Very little work seems to have been done on finding out how advertising actually functions as a source of financing for OA journals. A survey was carried out to explore the field, both why journals did not employ advertising, and how advertising was employed. The findings show little uptake of advertising among OA journals, and indicate that there is a lack of understanding of how advertising could best be employed.

"Science 2.0 (change will happen….)"

Een interessant artikel in First Monday! In mijn Excerpta-tijd zag ik dit tijdschrift regelmatig langs komen, daarna heel lang niets van gezien, en nu via onze eigen Current Awareness Service, een paar keer in korte tijd.

Science 2.0 (change will happen….)
By Jean-Claude Burgelman, David Osimo and Marc Bogdanowicz.
First Monday [Online], Volume 15 Number 7 (5 July 2010)
http://firstmonday.org/htbin/cgiwrap/bin/ojs/index.php/fm/article/viewArticle/2961/2573

"In this paper we outline some of the main trends and changes we consider will affect science over the next 20 years, mainly driven by a new socio–technological paradigm, which results from the use of information and communication technologies. We first analyze three main trends (growth of scientific authorship; growth in scientific publishing; growth in data availability and processing) which are already visible now but will grow exponentially in the coming decades and will thus affect the dynamics of science.
We then frame the above changes in the context of the transformation of the scientific production and publication conditions — seen as production process of a cultural good — which then feedback into the nature of science itself. Finally, we will take together these interrelated growth trends of authors, publications and data and pinpoint their profound and multiple impacts on the very nature of scientific work and its professional dynamics, in terms of increased openness, instability and inequality."