Open Access week 2010

Dinsdag hebben we voor het eerst bij elkaar gezeten voor de Open Access week 2010 die gehouden wordt van 11 tot 15 oktober. In verband met de herfstvakantie vindt de Nederlandse OA week een week eerder plaats dan de wereldwijde versie. Met Henk, Ingrid en de facultaire contactpersonen, hebben we gebrainstormd en ik moet zeggen dat het een vruchtbaar overleg was. Marian kwam met een slogan waar iedereen meteen erg enthousiast over was. De kans is groot dat we dit jaar wel een bijeenkomst of mini-seminar kunnen gaan organiseren. Volgende week heb ik een afspraak met het CWL, met hen hadden we vorig jaar ook al wat ideeen besproken. Helaas kregen we binnen Library and IT Services (LIS) hiervoor de handen niet op elkaar, nu wel.

Het ziet ernaar uit dat we die week ook gaan combineren met een andere activiteit binnen LIS. Daarover later meer, als het wat vastere vormen begint aan te nemen.

Kamerplanten

Sinds eind april zitten we weer in de bibliotheek, de gerenoveerde bibliotheek. Het ziet er prachtig uit, je herkent het bijna niet terug! Het is dan ook een gigantische verbouwing geweest, aan de binnenkant is bijna niets hetzelfde. Op 6 september is de officiële opening.

Aan het flexwerken ben ik zelf nog niet helemaal gewend. Een aantal collega’s deelt dit gevoel, anderen vinden het prima of beter zo. Ik blijf het wat lastig vinden om je ’s morgens eerst te moeten installeren (7 stekkertjes inpluggen), je spullen niet meteen bij de hand te hebben, ’s avonds weer alles op te ruimen en de laptop achter slot en grendel te zetten. Nu zitten we nog in een redelijk luxe positie. Als we de kleine samenwerkruimtes en de concentratiewerkplekken niet meetellen, hebben we 24 bureaus voor 23 mensen. De kans is groot dat we er begin volgend jaar 5 mensen bij hebben, dus dan wordt het flexwerken pas echt effectief.

Ik kan helaas ook nog niet goed wennen aan het idee dat een ongepersonaliseerde werkomgeving min of meer onlosmakelijk verbonden is aan het flexwerken. Onze Academic Services-ruimte is van iedereen, dus persoonlijke accenten zijn uit den boze. Ik heb het nog niet eens over een fotootje van familieleden of vakanties, maar over het opleuken van de werkomgeving met planten of iets aan de muur. Een minuutje zoeken met Google levert genoeg artikeltjes op (dit lijstje bijvoorbeeld) die mij vertellen waarom het zo goed is een plant op kantoor te hebben (luchtzuiverend, sfeerverhogend, bevordert de creativiteit en welbevinden, etc.).

Toen ik een jaar geleden in verband met de verbouwing uit mijn eigen kamer in de bibliotheek vertrok, nam ik een ficus mee naar huis. Die stond daar al een paar jaar en deed het erg goed. Thuis staat de plant wel een beetje in de weg, maar ach, het is maar tijdelijk. Helaas, het is niet de bedoeling dat die nog terug gaat naar onze afdeling. Ik kijk het nog even aan, en zal dan een permanent plekje voor ‘m zoeken.

Aanpassing aanvraag NWO fonds

Het NWO heeft op 11 juni een wijziging aangebracht in de procedure voor het aanvragen van een bijdrage uit het Stimuleringsfonds Open Access-publicaties. Tijdens de WRM (Werkgroep Repository Managers) bijeenkomst van 20 mei werd al geconstateerd dat maar voor een beperkt aantal publicaties een aanvraag uit het fonds gedaan kon worden. Na de aankondiging van het fonds op 2 februari lijkt de aanvraagprocedure in allerijl opgesteld te zijn. In het WRM is afgesproken dat Just en Saskia W. met de NWO in gesprek zouden gaan. Nog geen maand later is er al resultaat geboekt, goed werk!

Het gaat om een aanpassing in “Wat kan aangevraagd worden”. In de eerste versie stond:
"Aangevraagd kan worden uitsluitend de fee die betaald moet worden voor het publiceren in een peer reviewed wetenschappelijk Open Access-tijdschrift van publicaties die voortkomen uit het door NWO gefinancierde onderzoek."

Dit staat in de versie van 11 juni:
"Aangevraagd kan worden uitsluitend de fee die betaald moet worden voor
a) het publiceren in een peer reviewed wetenschappelijk Open Access-tijdschrift, of
b) het vrijkopen voor Open Access van een artikel dat verschenen is in een peer reviewed wetenschappelijk tijdschrift dat niet (geheel) Open Access is, of
c) het Open Access publiceren van een peer reviewed boek/monografie (niet: proefschrift) bij een wetenschappelijke uitgever of in een wetenschappelijke reeks, waarbij de publicatie voortkomt uit een door NWO gesubsidieerd onderzoeksproject en op het moment van aanvraag nog niet is verschenen."

Just liet afgelopen week ook nog weten dat het NWO de namen van de contactpersonen van de universiteiten op zal nemen. Bij hen kunnen potentiele afnemers van het fonds informatie opvragen.

NARCIS

De website van de onderzoeksportal NARCIS is vernieuwd en ik vind het er prachtig uit zien! Net als de nieuwe UvT search engine Get It! werkt ook NARCIS voortaan met facetten; per facet worden de zoekresultaten weergegeven. Nadeel daarvan is dat je nu bij proefschriften, in het overzichtje van alle universiteiten, meteen kunt zien dat de UvT wat achterloopt met de aanlevering van fulltext proefschriften.

Kijk vooral zelf naar de nieuwe NARCIS! Er is ook een mooie flyer beschikbaar.

Open Access fonds NWO

Sinds begin maart 2010 is het Stimuleringsfonds Open Access-Publicaties van het NWO een feit. Eind oktober vorig jaar werd het voornemen al aangekondigd maar nu is er een uitgewerkte procedure voor het aanvragen beschikbaar.

“Aangevraagd kan worden uitsluitend de fee die betaald moet worden voor het publiceren in een wetenschappelijk, peer reviewed Open Access-tijdschrift van publicaties die voortkomen uit het door NWO gefinancierde onderzoek. Per project is een budget beschikbaar van maximaal € 5000.“

Er is een brochure in PDF beschikbaar.

Humanties journals cost much more ...

Van Hans kreeg ik in juli vorig jaar een printje van een artikeltje uit The Chronicle of Higher Education, met de titel Humanities Journals Cost Much More to Publish Than Science Periodicals. Gelukkig een printje, want de volledige digitale tekst was op geen enkele wijze te achterhalen. Dit in tegenstelling tot het rapport dat het onderwerp was. Titel van het rapport: The future of scholarly journals publishing among social science and humanities associations.

Enkele details uit het Chronicle-artikel:

• It costs more than three times as much to publish an article in a humanities or social-science journal as it does to publish one in a science, technical, or medical, or STM, journal.
  
• The author-pays approach works well enough in STM fields, in which grant money is easier to come by – not the case in the chronically underfunded fields covered by the study. Authors in the STM field have ways of financing the publication of their articles that authors in the humanities and social sciences simply do not have.
  
• The findings are pointing us away from author-pays open access toward figuring out what other open access models could work for humanities and social sciences journals.

De Universiteit van Tilburg is een typische humanities en social siences universiteit. Beleid voeren op Open Access is hier wel degelijk anders dan op universiteiten met meerdere STM disciplines. In dit licht vind ik het hoofdstuk Questions requiring fuller answers van het rapport dan ook interessant, met name de vragen:

• How are humanities and social science journals different from STM journals?
  
• Which Open Access model(s) are sustainable for HSS publishers?
  
• Where would the money come from to support ‘gold’ OA in HSS journals?
  
• If HSS articles are posted to an OA repository how long should the embargo period be?
  

Open Access highlights 2009

Begin dit jaar stond er op de Nederlandse Open Access website (http://www.openaccess.nl/) een verwijzing naar de SPARC Open Access Newsletter, issue #141. Hier geeft Peter Suber een overzicht van de OA highlights van 2009:

• Open access policies at funding agencies
  
• Open access policies at universities
  
• Some growth numbers
  
• Open access archiving
  
• Open access journals
  
• Data
  
• Books
  
• Licensing
  
• Effects of the recession
  
• Some highlights of the highlights (the worst and best of 2009)
  

Open Access Seminar

Dinsdag was ik in Amsterdam voor het Open Access Seminar, waar terug gekeken werd op wat er in het afgelopen jaar allemaal is bereikt. Een leuke bijeenkomst met interessante gasten. NWO voorzitter Jos Engelen kreeg uit handen van Bas Savenije het eerste exemplaar van het boekje "Nederland loopt warm voor Open Access". De forumdiscussie werd geleid door Frenk van der Linden die op een leuke manier de zaal in de discussie wist te betrekken. Onze rector Philip Eijlander was een van de deelnemers aan de forumdiscussie. Naast hem, ook nog Doekle Terpstra (voorzitter HBO-Raad), Paul Doop (o.a. UvA en HvA), Vincent Icke (hoogleraar UvA) en Derk Haank (CEO Springer). Inderdaad, allemaal mannen, maar zoals een mevrouw uit het publiek zei: "Ik ben blij dat er allemaal mannen op het podium staan, want dat betekent dat Open Access in ieder geval serieus genomen wordt."

Voor meer informatie en foto's verwijs ik graag naar de website van SURFfoundation.

Brabants Dagblad

Ik ben net terug uit Amsterdam. Daar werd in de Beurs van Berlage de afsluiting van het Open Access jaar 2009 gevierd. Hierover later meer. Terwijl ik de foto's aan het overzetten was, kwam Ben de krant van vandaag laten zien. Er staat op pagina 7 een klein artikeltje (waar ik vanmorgen totaal overheen gekeken heb) met de titel Universiteiten willen onderzoek toegankelijk.

"Alle onderzoek van Nederlandse universiteiten moet binnenkort vrij toegankelijk worden via internet. ... De universiteiten willen hierover afspraken maken met de uitgevers die de onderzoeken publiceren. In middels is met Springer al een akkoord gesloten. De afspraak loopt in ieder geval tot 2011. Met Elsevier, de grootste uitgever op dit gebied, zijn de gesprekken 'vergevorderd'."

Kijk, dat wist ik nog niet, dat de gesprekken met Elsevier al vergevorderd zijn. Derk Haank (CEO Springer) stelde vanmiddag nog voor om Elsevier maar gewoon op te kopen om ook die tijdschriften over te krijgen naar het hybride model.

Citaten, 2e serie

De architect kwam in oktober met het idee om nog een serie citaten in de vernieuwde bibliotheek op te nemen. Of we zo snel mogelijk een serie aan konden leveren ... Ik wilde hier graag weer aan mee werken, de timing was helaas een beetje ongelukkig.

Hans en ik zijn begonnen met de eerste selectie. Dit keer zijn we iets anders te werk gegaan: alleen citaten zoeken waarbij al een bron genoemd wordt, die hoeven dan alleen nog maar geverifieerd te worden. Een bijzonder nuttige bron was weer Wikiquote, met name de categorie People by nationality. We hadden van tevoren gekeken hoe de verhoudingen ongeveer moesten liggen wat betreft man/vrouw, land van herkomst en taal. Ik moet zeggen dat we aardig dicht in de buurt zijn gekomen van ons streven. In het laatste stadium hebben ook Hans vD en Clemens nog input geleverd. Hans V heeft net zoals bij de eerste serie voor mooie vertalingen naar het Engels gezorgd.

Er waren twee redenen waarom ik het leuk vond om weer met deze 2e serie mee te doen. Ten eerste het zoek- en speurwerk. Dit keer heb ik de vertaaloptie van Google gebruikt om me op een bepaald spoor te brengen. Dit heeft met name geholpen bij het zoeken naar het citaat in de originele taal. Veel citaten vind je namelijk in het Engels of het Nederlands. Echter, een Nederlands citaat van bijvoorbeeld Oriana Fallaci, zal uiteindelijk in het Italiaans gepresenteerd moeten worden, met een Engelse vertaling. De standaard is namelijk: citaat in originele taal plus Engelse vertaling. Een extra uitdaging vormde het niet-westerse schrift, waaronder het Grieks, Japans en het Russisch. Dankzij het internet, Google, het IBL, de lerares Spaans van het Talencentrum, en het persoonlijke netwerk van Marian (voor het Hongaars), van Hans (het Griekse citaat), van Rob (voor het Russisch) en van mij (voor het Deens) hebben we de klus toch mooi geklaard.

Ten tweede boeide het me om meer te weten te komen, ook al was het in beperkte mate, over mensen waarvan ik nooit eerder gehoord had of waarvan ik alleen de naam kende. Je blijft in het zoekwerk namelijk al gauw hangen in de beschrijvingen van personen in Wikipedia of op speciale websites, je ziet foto’s en je leest meer over hun werk. Zo had ik nog nooit gehoord van Spinvis, Niko Kazantzakis, Nina Berberova, Sándor Márai en Matsuo Bashõ.

Mijn favoriet in deze serie is van de laatste, Bashõ. Niet zozeer de geselecteerde haiku, maar veel van de haiku’s in het aangevraagde IBL boek en de Classical Chinese database hebben mij verrast. De haiku die we gekozen hebben is deze:

Along this road
Goes no one,
This autumn eve